Konu ile ilgili bir açıklama yapan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam:
“Malumunuz olduğu üzere, 2022 yılı, ekonomik krizin tüm Dünyada derinden hissedildiği ve buna bağlı olarak artan gıda, yem ve enerji bedellerinin üreticiyi zorladığı bir dönem olarak hafızalarımızda ve kayıtlarda yerini alacaktır.
Kuşkusuz ekonomik krizle birlikte seyreden gıda krizinde gözlerin çevrildiği (et, süt, yumurta gibi) en temel gıda maddelerinin teminini mümkün kılan Hayvansal Üretim ve dolayısıyla hayvanlarımızın sağlığı her zamankinden önemli hale gelmiştir. Bu bağlamda İlimizde Hayvan Hastalıkları ile Mücadele kapsamında yapılan koruyucu aşılama çalışmaları takdir edersiniz ki büyük önem arz etmektedir. Geçtiğimiz yıl bu doğrultuda İlimiz genelinde büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarda 1.362.324 adet aşılama ve 1.602.210 adet de sağlık taraması gerçekleştirilmiştir.
İlimizde çıkan hayvan hastalıklarıyla ilgili koruyucu aşılama çalışmaları yanında; hastalık görülen bölgelerde kordon ve karantina uygulamaları, dezenfeksiyon çalışmaları, Brusella, Tüberküloz, Tavuk Vebası gibi hastalıklarda itlaf ve imha, tazminat ödemeleri, sağlık taraması, serosurvey çalışmaları ile hastalık şüphesi durumlarında ilgili Enstitü’ye numune gönderimi işlemleri İl/ İlçe Müdürlüklerimiz tarafından yapılmaktadır. Hastalıklara karşı sürdürülen bu mücadele kapsamında İlimizde 2022 yılı içerisinde 23 adet aktif mihrakımız bulunmakta olup yıl içerisinde 79 adet mihrak sönüşü gerçekleştirilmiştir.
2022 yılı içerisinde, İlimiz genelinde süregelen Hayvan Tanımlama hizmeti kapsamında; 128.972 adet büyükbaş ve 125.383 adet küçükbaş hayvana küpeleme uygulaması yapılmıştır. Benzer şekilde, Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik gereği İlimizde bulunan ev hayvanları, bu hayvanlara dair temel bazı bilgileri ve bunların sahiplerini, yoğun bir çalışma süreci sonunda Ev Hayvanı Kayıt Sistemi/ PETVET’te kayıt altına almak suretiyle (13.694’ü kedi, 13.769’u da köpek olmak üzere) toplamda 27.463 adet hayvana çip takılarak kimliklendirilmiştir.
Bildiğimiz üzere İlimizde, İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından özellikle hayvan pazarlarının kurulduğu günler başta olmak üzere mesai içi ve dışı zamanlarda hayvanlar, nakliye ve bakım koşulları ile hayvansal ürünlerin denetimi yapılmaktadır. Bu kapsamda 2022 yılı içerisinde 140 adet denetimde 255 adet araç kontrol edilerek 3 adet araçta 25 adet hayvanın yapılan denetimler sonucu uygunsuz sevk edildiği tespit edilmiştir. Belgesiz hayvan ve hayvansal ürün nakleden kişiler ile sevk araçlarına Kanunun ilgili Maddesi uyarınca yaptırım uygulanmakta olup İlimizde bu kapsamda geçtiğimiz yıl 1.816 adet ceza uygulanmıştır.
Hayvan Pazarları, Hayvan Satış Yerlerinin Ruhsatlandırılma ve Denetleme Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde buralar da denetlenmektedir. Bu doğrultuda, İlimizde bulunan 7 adet hayvan pazarında 22 adet denetim yapılmıştır. Yine ilgili Yönetmelik gereği, Kesimhaneler faaliyette olduğu dönemlerde İl Müdürlüğümüz tarafından denetlenmekte olup bu kapsamda İlimizde bulunan 7 adet kesimhanede 2022 yılı içerisinde 22 adet denetim yapılmıştır. Ayrıca İlimizde bulunan 172 adet Veteriner Hekim Muayenehanesinde de 172 adet denetim yapılmış olup geçtiğimiz yıl içerisinde buralara da toplamda 210.501 TL ceza uygulanmıştır.
2022 yılında İl genelinde Kalıntı İzleme Programı kapsamında, toplam 168 adet numune alınarak ilgili laboratuvara gönderilmiştir. 2022 yılında ‘İşletmelerin Süt Sağımı ve Meme Hijyeni, Hayvancılık Desteklemeleri ve Projeler, Hastalıktan Ari İşletmeler, Şap, Brusella, LSD, PPR, Kuduz, Çiçek Aşılama Programları Hakkında Bilgilendirme’ konulu Eğitim 11 ilçede 209 adet yetiştiricinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.
Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’le ihracat izni alan tüm işletmeler, Su Ürünleri İşletmeleri İhracat Talimatı kapsamında Denetim Formu ve HACCP Sistem Tetkikine Ait Resmi Form kullanılarak faaliyet gösterdiği her ay denetlenmektedir. İlimizde bulunan 6 adet Su Ürünleri İşleme Tesisi yıl içerisinde resmi olarak 43 defa denetlenmiş olup; yapılan denetimler sonucu ilgili Kanunun ilgili Maddesi gereği 8.276 TL cezai işlem uygulanmıştır.
İlimizde geçtiğimiz yıl zarfında gerçekleşen Su Ürünleri İhracatı sayısı 250 olup; bu kapsamda ihracata konu 8.379.434 kg üründen 35.540.437,44 dolar, 8.825.344,29 euro, 3.738.345 ruble tutar döviz geliri elde edilmiştir. Yine Hayvansal Ürün İhracat sayısı ise 309 olup, buradan da ihracata konu 5.567.378,61 kg üründen 3.485.002,04 euro, 6.632.556 dolar tutarında döviz elde edilmiştir.
Bakanlığımızca, Hayvancılık Desteklemeleri başlığı altında İlimiz yetiştiricilerine; Buzağı Desteklemesi kapsamında 88.309 baş hayvan için 37.960.756,25 TL, Malak Desteklemesi kapsamında 5.153 baş hayvan için 1.614.700 TL, Dişi Manda Desteklemesi kapsamında 11.691 baş hayvan için 4.134.550 TL, Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi kapsamında 139.160 baş hayvan için 4.236.195,00 TL, Sürü Büyütme ve Yenileme Desteği kapsamında 15.797 baş hayvan için 1.974.625,00 TL, Arılı Kovan Desteklemesi kapsamında 82.504 adet kovana 1.650.080 TL, Çiğ Süt Desteklemesi kapsamında 1.970 işletmeye 5.522.403,67 TL, Besilik Erkek Sığır Desteklemesi kapsamında 1.866 baş hayvan için 466.500 TL, Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı Projesi kapsamında 91 işletmeye 1.018 malak için 1.323.400 TL ve 3.124 manda için 4.803.200 TL, Çoban Desteklemesi kapsamında ise 402.000 TL ödeme yapılmıştır.
Geçtiğimiz yıl İlimizde gerçekleştirilen Projelere gelince; Ana Arı Üretimi Projesi için gerekli malzeme alımı amacıyla 458.816.42 TL destekleme, Arı Sütü Üretimi Projesi kapsamında malzeme alımı için 299.717.10 TL destekleme, Koyunlara Püskürtmeli Seyyar Banyoluk Projesi kapsamında 12 adet püskürtmeli seyyar banyoluk ile 30 adet ise kırkım makinesi alımı için 725.160.000,00 TL ve Köyümde Yaşamak için Bir Sürü Nedenim Var Projesi kapsamında da yetiştiricilerimize Ziraat Bankası tarafından düşük faizli kredi imkânı sağlanmıştır.
Yine 2022 yılı içerisinde Manda Sütü İşleme Üretim ve Pazarlama Projesi makine ekipman alımı için 377.600,00 TL, Çiğ Sütün Uygun Koşullarda Toplanması için Altyapı Kurulumu Projesi makine ekipman temini için 800.000 TL ve Arıcılık, İpekböcekçiliği, Kaz ve Hindi Yetiştiriciliği Yatırımlarının Desteklenmesi Projesi kapsamında da 14 arı yetiştiricisine alet ekipman ve makine alımı (hibe oranı % 50 olup hak edişe esas 194.211,33 TL destekleme ödemesi) sağlanmıştır.
Etçi ve Kombine Irkların Yaygınlaştırılması (ETKİYAP) Jersey Projesi kapsamında 52 serbest veteriner hekim uygulayıcılarıyla 1.173 adet suni tohumlama uygulaması yapılmıştır. Suni Tohumlama Uygulamaları ile Etçi ve Kombine Irkların Yaygınlaştırılması Projesi kapsamında Samsun ilinde Manda Türünde Suni Tohumlama Uygulamaları Projesi dâhilinde ise Hayvancılık Genel Müdürlüğü tarafından 166.000 TL hibe ödemesi ile ilimizde bu türde Suni Tohumlama Uygulamaları başlamıştır. Son olarak da 300 Koyun Projesi kapsamında, yetiştiricilerimize Ziraat Bankası tarafından düşük faizli kredi ile 160 adet koyun ve 6 koç alması sağlanmış olup;
Ben bu vesileyle, ancak bir kısmını buraya sığdırabildiğimiz tüm bu çalışmalar için Merkezde ve İlçe Müdürlüklerimizde görev alan, mesai gözetmeksizin zor çalışma ortamlarında faaliyet gösteren tüm personelimize şükranlarımı sunarım.” dedi.
